تاریخچه قالیشویی

شروع قالیشویی

می‌توان گفت که تاریخچه قالیشویی به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. در ابتدا، انسان‌ها از منابع طبیعی مانند رودخانه‌ها برای شستشوی فرش‌ها استفاده می‌کردند. با پیشرفت تمدن و ابداع فنون تولید فرش، نیاز به روش‌های پیشرفته تمیزکردن نیز مطرح شد. ناگفته نماند که در حال حاظر، قالیشویی علاوه بر شستن قالی و فرش ها، خدمات موکت شویی، مبل شویی و ترمیم و رفوگری انواع فرش و قالی را ارائه می‌دهند.

ورود قالیشویی به دنیای صنعت

در مناطقی مانند خاورمیانه، قفقاز، آسیای مرکزی و آسیای جنوبی، از قرن هفتم میلادی به بعد، قالیشویی به عنوان یک صنعت جداگانه شکل گرفت. در این مناطق، افرادی با دانش خاص در زمینه قالیشویی فعالیت می‌کردند و از روش‌ها و فرآیندهای خاصی برای تمیزکردن فرش‌ها استفاده می‌کردند. آب و صابون طبیعی معمولاً برای شستشو استفاده می‌شدند و فرش‌ها پس از شستشو به آرامی با آب شسته می‌شدند تا خشک شوند.

در قرن نوزدهم، با پیدایش صنعت و تجارت فرش، نیاز به روش‌های صنعتی تمیزکردن فرش‌ها احساس شد. ماشین‌های بخار و مکانیکی برای قالیشویی به کار گرفته شدند و روش‌های جدیدی برای شستشو و خشک کردن فرش‌ها معرفی شد. این تکنولوژی‌ها به قالیشویی صنعتی تبدیل شدند و امکان تمیزکردن بزرگ‌ترین فرش‌ها و قالیچه‌ها را فراهم کردند.

در سده بیستم، تکنولوژی‌های پیشرفته‌تری برای قالیشویی عرضه شدند. ماشین‌های قالیشویی اتوماتیک با استفاده از روش‌های شستشوی مکانیکی، بخار و شیمیایی ظهور کردند. اینروش‌ها بهبود یافته به قالیشویی با کیفیت بیشتر و زمان کمتری منجر شدند. همچنین، محصولات شیمیایی خاصی نظیر شوینده‌ها و مواد برای جلوگیری از لکه‌ها و آلودگی‌ها به بازار عرضه شدند.

در دهه‌های اخیر، با توسعه فناوری و عصر دیجیتال، روش‌های نوینی برای قالیشویی معرفی شده است. برخی از قالیشویی‌ها از روش‌های پیشرفته اسکانرها، روبات‌ها و هوش مصنوعی برای تشخیص و شستشوی دقیق‌تر فرش‌ها استفاده می‌کنند.

مجموعاً، تاریخچه قالیشویی نشان می‌دهد که از روش‌های سنتی و دستی تا روش‌های صنعتی و پیشرفته، تکنولوژی‌ها و فنون مختلفی برای تمیزکردن فرش‌ها و قالیچه‌ها استفاده شده است. هدف اصلی همواره حفظ و نگهداری این آثار هنری بوده است تا به نسل‌های آینده منتقل شوند و زیبایی و ارزش آنها حفظ شود.

روش های سنتی قالیشویی در گذشته چه بوده است؟

روش‌های سنتی قالیشویی در گذشته عمدتاً بر اساس استفاده از آب و صابون طبیعی و تکنیک‌های دستی انجام می‌شد. در ادامه، چند روش سنتی قالیشویی را توضیح می‌دهم:

شستشو با آبکشی:

این روش معمولاً در نزدیکی رودخانه‌ها و جریان‌های آب انجام می‌شد. قالیچه‌ها روی سطح آبکش قرار می‌گرفتند و با استفاده از آبکشی و ضربه زدن به قالیچه با چوب یا شاخه درخت، آب و مواد آلوده از داخل فرش خارج می‌شد.

شستشو با استفاده از آبراهه:

در این روش، قالیچه‌ها روی یک سطح صاف و برای شستشو قرار می‌گرفتند. سپس با استفاده از آبراهه (یک نوع ابزار چوبی) و ضربه زدن به قالیچه، آب و صابون طبیعی در آن نفوذ می‌کرد و آلودگی‌ها را از داخل فرش جدا می‌کرد.

شستشو با استفاده از آب و صابون:

در این روش، قالیچه‌ها روی سطح صاف قرار می‌گرفتند و با استفاده از آب و صابون طبیعی، به آرامی شسته می‌شدند. معمولاً از صابون تولید محلی و طبیعی مانند صابون زیتون یا صابون مایعی که از روغن‌های گیاهی تهیه می‌شد، استفاده می‌شد.

خشک کردن طبیعی:

پس از شستشو، قالیچه‌ها باید خشک شوند. این عملیات با قرار دادن فرش‌ها در آفتاب، روی سنگ‌های گرم یا حتی با استفاده از بادهای طبیعی انجام می‌شد.

دستکاری صوف:

برخی از روش‌های سنتی قالیشویی شامل دستکاری و تنظیف دستی صوف درون قالیچه بود. این عملیات شامل جدا کردن صوف‌های تار و پود و تمیزکردن آنها از آلودگی و زغال‌ها بود.

این روش‌ها معمولاً در جوامع سنتی و قبل از پیدایش تکنولوژی‌های پیشرفته قالیشویی استفاده می‌شدند. هرچند که این روش‌ها نسبت به روش‌های صنعتی امروزی کمتر بهینه بودند، اما در زمهرچند که این روش‌ها نسبت به روش‌های صنعتی امروزی کمتر بهینه بودند، اما در زمانهای گذشته برای شستشوی قالیچه‌ها بسیار مفید بودند.